Yaşlara Göre Çocuk Gelişim Özellikleri

Yaşlara Göre Çocuk Gelişim Özellikleri

2.5 Yaş çocuk gelişim özellikleri

 

2.5 yaş, gelişimin en büyük kriz dönemlerinden biri olarak kabul edilir. Bu yaş döneminde çocuk, dengesiz, olumsuz, kararsız ve isyankardır. Engellenmeye dayanamaz hemen öfkelenir, anne babasının sözünü dinlemez, kendisine söylenenlerin tersini yapar, her şeyi kendi başına başarmaya çalışır, yardım kabul etmez. Çok hareketlidir, her şeye dokunmak ister. Bu dönem doğal bir geçiş evresidir. Yanlış yetişkin tutumu dönemin uzamasına neden olabilir.

 

2.5yaş sinir sisteminin gelişiminde bir ara evredir. Bu yaş döneminde kas-motor mekanizması henüz mükemmelleşmediğinden dengesi tam değildir. Çocuk bu yaşta seçme yeteneğine yeterince sahip olmadığı için iki olanağı birden seçer. Günlük gerilimlerin etkisiyle sıkça korkulu rüya görerek uyanır.

 

2.5 yaşındaki bir çocuk “Niye” sorusunu sormakta ve sık sık “hayır”, “yapmayacağım”, “yapamam” demektedir. 2.5 yaş bunalımı, çocuğun kişiliğini geliştirir.


 

ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLUNABİLİR?

 

  • Bu yaş döneminde çocuğun olumsuz davranışlarını görmezden gelin, kısa bir süre ilgisiz kalın, onunla tartışmaya girmeyin, sürtüşmeyin, onun dikkatini başka bir etkinliğe yöneltirken siz de başka bir şeyle meşgul olun. Ancak olumsuz davranışı bittiğinde yeniden ilgilenin.
     
  • Hırçınlaştığı, olumsuzlaştığı, öfke nöbeti geçirdiği dönemlerde sakin ve sabırlı bir tutum izleyin. İletişimin temel ilkelerini uygulayın: Tüm dikkatinizi ona yoğunlaştırın. Göz kontağı kurarak, kabul belirtisini beden diliyle pekiştirin. Ciddi bir yüz ifadesi takının. Ona yaklaşın ve dinleyin. Duygularına saygı gösterin, anlamaya çalışın. Kararlı bir ses tonuyla konuşun. Gerekirse dikkatini başka bir tarafa yöneltin. Bu dönemin geçici olduğunu unutmayın.
     
  • Oyunda paylaşmayı öğrenebilmesi için başkalarına bir şeyler vermesi gereken oyunlar oynayın.
     
  • Çocuğun tek ayak üzerinde bir saniye durabilmesi için çeşitli oyunlar planlayın. Leylek gibi yürüyebilme ya da “tavuk olalım ayağımıza diken batsın, hemen ayağımızı havaya kaldırıp indirelim” gibi.
     
  • Bir çok sayı oyunu oynayın. Yaptığınız her çalışmaya sayıları katın.
     
  • Zıplama ve ayak ucunda yürüme faaliyetlerinin yer aldığı oyunlarla, top ve koşmaca yoluyla enerjisini harcamasını sağlayın.

     
Yaş çocuk gelişim özellikleri

 

3 Yaş itibariyle çocuk oyun çağına girmiştir. Motor becerilerinin gelişmesiyle çevre üzerinde egemenlik kurmakta ve bunu giderek genişletmektedir. 3 yaşındaki çocuk artık çevresinde kendisinden bağımsız bir dünyanın varlığını ve kendisinin de o dünyanın içinde bir birey olduğunu kabul etmiştir. Bu evrede çocuk kendine özel ayrı bir benlik ve cinsiyet duygusu geliştirmeye başlar. Bu dönemde çocuk giderek bene-dönük bir durumdan topluma dönük bir duruma doğru hızla ilerlemektedir. 3 yaş, cinsel- benlik duygusunun başladığı, cinsel rollerin belirlendiği bir dönemdir. Çocuk toplumun cinsiyete karşı tutumlarını dikkatle izler ve öğrenir. 3-4 yaşında çocuklar grup halinde oynamaya, birbirleriyle konuşmaya başlarlar. Gündüz yaşanan gerginlikler dolayısıyla gece korkulu rüyalar etkisini göstermeye devam eder.


 

ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLUNABİLİR?

 

  • Cinsel kimliğin oluşmaya başladığı bu dönemde Ben kimim? Nereden geldim? Çocuk nasıl oluşur? Gibi cinsel içerikli sorular yöneltebilir. Bu tür sorulara gelişim düzeyine uygun, basit, kısa ve doğru cevaplar verilmelidir.
     
  • Çocuğa büyük kağıtlar, kurşunkalem, pastel boya ve kuru boya vererek resim yapmaya özendirin.
     
  • Önce tek tek adlarını sorarak çocuğun nesneleri tanıyıp tanımadığını anlayın ve özelliğini söylediğiniz oyuncakları size vermesini isteyin.
     
  • Çocuk, yetişkinlerden çocuk yaşıtları ile konuşmak isteyecektir. Çocuğun yaşıtları ile bir araya gelmesi dil gelişimi için de faydalıdır. Anaokulunu önemli kılan nedenlerden biri de budur.
     
  • Çocuğun zaman içinde bağımsızlığını öğrenebilmesi için kendi kendine yetmesi için ortam hazırlayın. Gardroptan mevsime uygun olmayan kıyafetleri kaldırarak kendi giyisisini kendisinin seçmesine imkan tanıyın.
     
  • Düzen alışkanlığı kazandırmak için “Oyuncakların dağılmış, istersen birlikte toplayalım” diyerek onu özendirin. Ardından başarısını takdir edin.
     
  • Çocuğa uyulması gereken kuralları öğretirken; “yapma” diyerek men etmek yerine, istenmeyen davranışı unutturabilecek, onun yerine geçebilecek farklı bir etkinlik veya nesne bulun.

     
Yaş çocuk gelişim özellikleri

 

4 yaş çocuğu isteklerinin anında yerine getirilmemesini anlayışla karşılamamayı öğrenmeye başlar ve zamanla beklemeyi öğrenir. Bu dönemde çocuk kendisiyle oynayacak bir ya da iki arkadaşını seçmeye başlar. Arkadaşlarını kendi cinsinden seçmeye özen gösterir. 4 yaş çocuğu hareketlidir. Tırmanma, sıçrama, atlama gibi tüm bedensel etkinlikleri sever.


 

ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLUNABİLİR?

 

  • Çocukla konuşurken tam ve düzgün cümleler kullanmaya özen gösterin. Nesneler üzerinde konuşurken “bu” ve “o” demek yerine nesnenin adını söyleyin.
     
  • Çocuğun tüm sorularını “sabırla” yanıtlayın.
     
  • Onunla yaptığınız ekinlikleri yapılması gereken bir görev gibi değil, “keyif aldığınız ortak bir etkinlik” şeklinde gerçekleştirin.

     
Yaş çocuk gelişim özellikleri

 

İlk çocukluk evresinin en önemli noktasını 5 yaş oluşturur. Bu dönemde çocuk daha olgun bir birey görünümündedir. En belirgin özellikleri arasında, yeterli ve dengeli oluşu gelmektedir. 5 yaş çocuğu yaşadığı kültür çevresine uyum göstermeye başlar. Daha çabuk karar verir, başladığı işi bitirmeyi sever. Kas hakimiyeti gelişmiştir, düzenli cümleleri ile insanlarla sosyal ilişkileri artmıştır. Kritik durumlarda soğukkanlı olmayı başarır. Dikkatlidir. Söylenenlere inanır ve uyar. Belleği güçlüdür.


 

ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLUNABİLİR?

 

  • Çocuğun sorularına bıkmadan cevap verip, olayları sebep sonuç ilişkisi içinde anlatırsa hem çocuğun sözcük bilgisi artmış olur hem de olayları birbirine bağlamasına yardım edilmiş olur.
  • Bu dönemde çocuğun göz-el koordinasyonu ve ince kas gelişimi için ucu küt makasla resim kesmesini istemek oldukça yararlıdır.

  •  
6 Yaş çocuk gelişim özellikleri

 

6 Yaş son çocukluk dönemidir. Bu dönemde dengesiz ve olumsuz bir gelişim dikkatimizi çeker. Son çocukluk döneminde çocuk; motor ve dil gelişimi açısından büyük aşamalar kaydetmiş ve dengesinin gelişmesi sonucu hızlı yürüyebilen, futbol oynayabilen, ok atabilen, göz-el koordinasyonunun gelişmesi sonucu da iki elini bağımsız olarak kullanabilen bir birey haline gelmiştir.

 

6 yaşındaki çocuk, tembel ve kararsız bir görünümdedir. Bir şeyin olumlu ve olumsuz iki yüzü arasında hızla gelip gider. Diğer yaşlara oranla bu dönemde daha beceriklidir. Sözcük dağarcığı 10.000 sözcüğe kadar ulaşır. Harfleri yazmaya çalışır, bazılarını tersten yazar.


 

ÇOCUĞA NASIL YARDIMCI OLUNABİLİR?

 

  • Çocuğa öğrenmesi konusunda baskı yerine destekle yardımcı olmalıdır.
  • Çocuğun hala oyun çocuğu olduğu akıldan çıkartılmamalı, oyuna ve çalışmaya ayrı ayrı zaman ayırarak programlı yaşama özendirilmelidir.


     

Psikolog Ayşenur Kaya

 

 

 

Etiketler: 2 yaş, 3 yaş, 4 yaş, 5 yaş, 6 yaş, çocuk, gelişim, özellikleri
Ağustos 19, 2021
Listeye dön
cultureSettings.RegionId: 0 cultureSettings.LanguageCode: TR
Çerez Kullanımı

Sizlere en iyi alışveriş deneyimini sunabilmek adına sitemizde çerezler(cookies) kullanmaktayız.